Qazaxıstan-Azərbaycan əlaqələri son illər özünün ən yüksək inkişaf dövrünü yaşayır

Qazaxıstan və Azərbaycan uzun illərdir ki, sıx və dostluq münasibətlərindədirlər. Hər iki ölkə SSRİ-nin dağılmasından sonra qarşılıqlı iqtisadi yardım Şurasının (CMEA) və Müstəqil Dövlətlər Birliyinin (MDB) üzvü idi. Qazaxıstan ilə Azərbaycan arasındakı dostluq münasibətlərini ənənəvi olaraq dost və etibarlı kimi xarakterizə etmək olar. İki dövlət siyasət, iqtisadiyyat, mədəniyyət və təhsil daxil olmaqla müxtəlif sahələrdə fəal əməkdaşlığı dəstəkləyir.

Hazırda Qazaxıstan və Azərbaycan ticarət, investisiya, nəqliyyat, enerji, mədəniyyət və təhsil kimi müxtəlif sahələrdə qarşılıqlı hörmət, qarşılıqlı dəstək və əməkdaşlıq əsasında münasibətlərini inkişaf etdirməyə davam edirlər.

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında əsas sazişlərdən biri 2009-cu ildə imzalanmış strateji tərəfdaşlıq sazişidir. Bu Saziş iqtisadiyyat, energetika, nəqliyyat, turizm, elm və texnologiya sahələrində əməkdaşlığı nəzərdə tutur. İqtisadi sahədə Qazaxıstan və Azərbaycan, xüsusilə enerji və nəqliyyat sahəsində ikitərəfli əməkdaşlığı fəal inkişaf etdirir. Hər iki ölkənin əhəmiyyətli karbohidrogen ehtiyatları var və enerji bazarlarının inkişafında qarşılıqlı maraqlıdırlar. Qazaxıstan həm də Azərbaycan nefti və qazı üçün Avropaya mühüm tranzit yoludur.

Qazaxıstan və Azərbaycan eyni zamanda Avropada Təhlükəsizlik və əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT), İslam Konfransı Təşkilatı (İKT), Şanxay əməkdaşlıq Təşkilatı (ŞƏT) və s.kimi bir sıra regional və beynəlxalq təşkilatların iştirakçılarıdır. Tarixən Qazaxıstan və Azərbaycan bir çox tarixi, mədəni və dini əlaqələri bölüşüblər ki, bu da iki ölkə arasında müasir münasibətlərə təsir göstərməyə davam edir. Bundan başqa, Qazaxıstan və Azərbaycan BMT, KTMT, MDB və s. kimi bir sıra beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində strateji tərəfdaşlardır.

Qazaxıstan və Azərbaycanın fərqli mədəni və dil ənənələrinə malik olmasına baxmayaraq, onlar hələ də ümumi maraqlar və qarşılıqlı hörmət əsasında sıx və dostluq münasibətləri saxlayırlar. Qazaxıstan ilə Azərbaycan arasında mədəni əlaqələr də ikitərəfli əməkdaşlığın mühüm elementidir. Hər iki ölkənin qorumağa və inkişaf etdirməyə davam etdikləri zəngin bir irsi və mədəni ənənələri var. Qazaxıstan və Azərbaycan arasında mədəni mübadilə festivalların, sərgilərin, konsertlərin təşkili, həmçinin musiqiçi və rəssamların mübadiləsini əhatə edir.

Aprelin 10-da Astanada Heydər əliyev küçəsinin təntənəli açılış mərasimi keçirilib. Açılış mərasimində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham əliyev və Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev iştirak ediblər.

Sonra açılış mərasimində çıxış edən Qazaxıstan Prezidenti Kasımjomart Tokayev dedi:

– Bu hadisənin xüsusi simvolizmi var. Bizim borcumuz Heydər əliyev kimi dünya miqyaslı şəxsiyyətlərin xatirəsini əbədiləşdirmək və saxlamaqdır. Astanada onun adını daşıyan yeni küçəni açmaqla biz bu nəcib işə mühüm töhfə veririk. Bu, bizim Azərbaycan xalqının böyük oğluna səmimi münasibətimizin və səmimi hörmətimizin əlamətidir.

Azərbaycan Prezidenti İlham əliyev çıxışında dedi:

– Hörmətli Kasım-Jomart Kemeleviç, əziz dostlar.

Qazaxıstana səfərim başa çatır. Qonaqpərvərliyə, səmimi qəbula, mənə, nümayəndə heyətimizin üzvlərinə xoş münasibətə və bu gün səfər çərçivəsində bu gözəl, mən deyərdim, tarixi mərasimdə iştirak etdiyimizə görə Prezident Tokayevə bir daha təşəkkürümü bildirmək istəyirəm.

Hər bir azərbaycanlı kimi, mənim üçün də Heydər əliyevin adı çox bahadır. Təkcə ona görə yox ki, o, mənim atamdır, həm də ona görə ki, müstəqil Azərbaycanın müasir inkişafının ən çətin dövründə xalq tərəfindən dəvət olunmuş və ən ağır dövrdə ölkəyə rəhbərlik etmiş adamdır. Heydər əliyevdən danışarkən onun sovet Azərbaycanına rəhbərlik etdiyi dövrü də xatırlamaq olmaz, bu da quruculuq, inkişaf dövrü idi. Sonra onun rəhbərliyi altında Azərbaycan 60-cı illərin sonundan ötən əsrin 80-ci illərinin əvvəllərinə qədər SSRİ miqyasında sosial-iqtisadi inkişaf üzrə qabaqcıl mövqelərə qədəm qoydu. Sonra Moskvada sovet dövlətinin ən yüksək məşvərətçi orqanı olan Sov.İKP MK – nın Siyasi Bürosunun üzvü və hökumət sədrinin birinci müavini vəzifəsində işlədiyi bir dövr var idi, əslində keçmiş SSRİ Xalq təsərrüfatının bir çox vacib sahələrinə rəhbərlik edirdi.

Onun ləyaqətsiz obstruksiyaya məruz qaldığı, qarayaxma, böhtan dövrü olduğu bir dövr var idi, amma Azərbaycan xalqı həmişə ona inanırdı və ən çətin dövrdə Azərbaycan xalqının gələcəyi məhz onun kimi insanlardan asılı idi, o, ölkəyə rəhbərlik edirdi və Azərbaycanı faktiki olaraq dünyanın siyasi xəritəsindən yox olmaqdan xilas edirdi. O vaxt, təəssüf ki, məhz bu barədə söhbət gedirdi, çünki ölkə daxili ziddiyyətlərlə parçalanırdı, vətəndaş müharibəsi gedirdi, eyni zamanda, Azərbaycan torpaqlarının sürünən işğalı gedirdi və bu ağır dövrdə o, Azərbaycana rəhbərlik edirdi və əslində xalqımızın gələcək bəlalarının və faciələrinin qarşısını alırdı. Onun prezident vəzifəsində olduğu 10 il – 1993-cü ildən 2003-cü ilə qədər Azərbaycanın gələcək sıçrayışı üçün sabitlik, inkişaf və təməlqoyma illəri olmuşdur.

Heydər əliyev bizə vəsiyyət etdi ki, onun işini davam etdirək. Onun əsas əhdi ondan ibarət idi ki, biz torpaqlarımızı işğaldan azad etməli, ərazilərimizi qaytarmalı, Azərbaycan xalqının ləyaqətini bərpa etməliyik. Biz onun xatirəsinə, əhdlərinə sadiqik, bütün tapşırıqlarını şərəflə yerinə yetirdik. Və bu gün onun 100 illik yubileyi ərəfəsində əminliklə deyə bilərik ki, onun düşündüyü hər şey həyata keçirilib.

İslam Bafadarov,
YAP-ın gənc fəalı