Memorandum Azərbaycan və Aİ-nin strateji tərəfdaşlığını dərinləşdirmək baxımından mühüm əhəmiyyətə malikdir

“Enerji sektorunda strateji tərəfdaşlıq üzrə Azərbaycan və Avropa Komissiyası arasında Anlaşma Memorandumu” 2020-ci ilin iyul ayında imzalanıb. Saziş Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı (Aİ) arasında enerji sektorunda, xüsusilə Bərpa Olunan Enerji Mənbələri, enerji səmərəliliyi və enerji təhlükəsizliyi sahələrində əməkdaşlığın gücləndirilməsinə yönəlib.

Memorandum Azərbaycan və Aİ-nin enerji mənbələrinin və tədarük marşrutlarının diversifikasiyasına, karbon dioksid emissiyalarının azaldılmasına və davamlı enerjinin təşviqinə ümumi bağlılığını əks etdirir. Buraya enerji sektoruna investisiyaların təşviqi, yeni enerji infrastrukturunun təşviqi və enerji texnologiyalarının ötürülməsinə dəstək haqqında müddəalar da daxildir.

Anlaşma Memorandumuna uyğun olaraq, Azərbaycan və Avropa Komissiyası Xəzər regionundan Avropaya təbii qaz nəql edən böyük boru kəməri sistemi olan Cənub Qaz Dəhlizinin inkişafını aktivləşdirmək üçün əməkdaşlıq etməyi öhdələrinə götürüblər. Cənub Qaz Dəhlizinə Azərbaycanı Yunanıstan və Albaniya vasitəsilə İtaliya ilə birləşdirən Transadriatik boru kəməri (TAP) daxildir.

Transadriatik boru kəməri (TAP) təbii qazı Azərbaycandan İtaliyaya Yunanıstan və Albaniya vasitəsilə nəql edən boru kəməri sistemidir. Boru kəməri Xəzər regionundan Avropaya təbii qazın nəqli üçün nəzərdə tutulmuş Cənub Qaz Dəhlizinin bir hissəsidir.

TAP boru kəməri yunan-Türkiyə sərhədindən başlayır və burada Azərbaycandan Türkiyəyə təbii qaz nəql edən başqa bir boru kəməri sistemi olan Trans-Anadolu Boru Kəməri (TANAP) ilə birləşir. Oradan TAP boru kəməri Yunanıstan və Albaniyanı keçir, sonra Adriatik dənizinin dibi ilə İtaliyaya keçir və burada italyan qaz şəbəkəsinə qoşulur.

Boru kəmərinin ümumi uzunluğu təxminən 878 kilometrdir, bunun 545 kilometri Yunanıstan, 211 kilometri Albaniya, 105 kilometri Adriatik dənizi və 17 kilometri İtaliyadır. Boru kəmərinin tutumu ildə 10 milyard kubmetr təbii qazdır.

TAP boru kəmərinin tikintisi 2020-ci ildə başa çatdırılıb və bu, Cənub qaz dəhlizinin inkişafında böyük nailiyyətdir. Boru kəmərinin təbii qaz mənbələrinin şaxələndirilməsi hesabına Avropada enerji təhlükəsizliyini artıracağı, həmçinin layihədə iştirak edən ölkələrə iqtisadi fayda verəcəyi gözlənilir.

Memorandum Azərbaycan və Aİ-nin strateji tərəfdaşlığını dərinləşdirmək və enerji, ticarət və təhlükəsizlik də daxil olmaqla qarşılıqlı maraq doğuran müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığı genişləndirmək üçün daha geniş səylərinin bir hissəsidir. Aİ dünyanın ən böyük enerji istehlakçılarından biridir və Azərbaycan böyük enerji istehsalçısı kimi Avropanın enerji təchizatının təhlükəsizliyinin təmin edilməsində həlledici rol oynayır.

Ümumiyyətlə, “Azərbaycan ilə Avropa Komissiyası arasında enerji sektorunda strateji tərəfdaşlıq üzrə Anlaşma Memorandumu” Azərbaycan və Aİ arasında enerji tərəfdaşlığının möhkəmləndirilməsi və regionun davamlı və təhlükəsiz enerji təchizatının təşviqi istiqamətində mühüm addımdır.

Rəna Suleymanlı,
YAP-ın gənc fəalı