Azərbaycan, təbiətə və iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizədə önəmli addımlar atmış bir ölkə olaraq, 2024-cü ildə COP29-UN (Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi Konfransı) ev sahibliyi etmək hüququ qazanmışdır. Bu, ölkəmizin beynəlxalq arenada qazandığı hörmətin və fəal rolunun mühüm göstəricisidir. COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi, həmçinin ölkəmizin qlobal iqlim siyasətinə verdiyi töhfələrin daha da dərinləşməsini təmin edəcəkdir.
Azərbaycan, dünya üzrə iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizəyə ciddi şəkildə yanaşan ölkələrdən biridir. Bu yanaşma, həm enerji sektoru, həm də təbii resursların qorunması sahəsində atılan bir sıra mühüm addımlar ilə özünü göstərir. Azərbaycan, 2009-cu ildə ratifikasiya etdiyi BMT-nin İqlim Dəyişikliyi Konvensiyası (UNFCCC) və 2015-ci ildə Paris Sazişini imzalayaraq, beynəlxalq iqlim siyasətində iştirakını davamlı şəkildə artırmışdır. 2020-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının İqlim Dəyişikliyinə Qarşı Milli Fəaliyyət Planı”nın hazırlanması, ölkənin bu sahədə ciddi strateji yanaşma nümayiş etdirdiyini göstərir.
COP29, Azərbaycan üçün çox mühüm bir platformadır. Bu konfransda dünyanın müxtəlif ölkələrinin liderləri, mütəxəssisləri və ictimaiyyət nümayəndələri bir araya gələrək iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə atılacaq yeni addımları müzakirə edəcəklər. Azərbaycanda keçiriləcək bu cür bir tədbir, ölkəmizin qlobal enerji keçidi və davamlı inkişaf istiqamətindəki fəallığını daha da artıracaq və beynəlxalq təcrübə mübadiləsi üçün mühüm bir forum yaradacaqdır.
Həmçinin, COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi, ölkəmizin ekoloji məsuliyyətini beynəlxalq səviyyədə göstərməsinə, həmçinin yeni iqtisadi imkanların açılmasına səbəb olacaqdır. Tədbirə ev sahibliyi etmək, Azərbaycanın turizm və qonaqpərvərlik sektorunu da inkişaf etdirə bilər, çünki belə böyük miqyaslı tədbirlər, həmçinin iqtisadiyyata müsbət təsir göstərəcəkdir.
Azərbaycanın enerji sektoru, xüsusilə təbii qaz və neft istehsalı sahəsindəki böyük təcrübəsi ilə tanınır. Lakin, son illərdə ölkəmiz, alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinə investisiya qoyaraq, karbon emissiyalarını azaltmağa və enerjinin daha təmiz formasına keçməyə yönəlmişdir. Xüsusilə günəş və külək enerjisi sahəsindəki inkişaflar, Azərbaycanın iqlim dəyişikliyi məsələlərinə verdiyi önəmi bir daha nümayiş etdirir. Bundan əlavə, Azərbaycanın həyata keçirdiyi müxtəlif ekoloji layihələr, xüsusilə biomüxtəliflik, su ehtiyatlarının idarə edilməsi və ətraf mühitin qorunması istiqamətindəki təşəbbüslər, ölkəmizin qlobal iqlim siyasətindəki liderliyini vurğulayan əsas faktorlardır.
COP29, yalnız iqlim dəyişiklikləri məsələlərini müzakirə etmək üçün deyil, həm də müxtəlif ölkələrin bir araya gələrək bu qlobal məsələ ilə bağlı ortaq həllər tapmaq üçün bir platformadır. Azərbaycanın müasir geosiyasi mövqeyi, onu Qafqaz regionunun enerji və nəqliyyat infrastrukturu baxımından mərkəzi bir nöqtəyə çevirir. Azərbaycan, Avropa və Asiya arasında mühüm bir körpü rolunu oynayır, bu isə ona beynəlxalq iqlim məsələlərində fəal iştirak imkanı yaradır. Azərbaycan, həmçinin, Qafqaz regionunda iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizədə digər ölkələrlə əməkdaşlıq etmək və təcrübə mübadiləsi aparmaq üçün strateji imkanlar təklif edir. Bu baxımdan, COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi, regionun iqlim məsələlərində daha da irəliləməsi üçün mühüm bir addım olacaqdır. Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi, beynəlxalq icmada ölkəmizin iqlim siyasətinə verdiyi önəmin daha da artması deməkdir. Bu, həmçinin Azərbaycanın digər ölkələrlə əməkdaşlığını gücləndirəcək, xüsusilə iqlim dəyişikliyi, karbon izlərinin azaldılması, enerji keçidi və bərpa olunan enerji sahələrində təcrübə mübadiləsini təşviq edəcəkdir. Eyni zamanda, ölkəmiz, bu beynəlxalq tədbir vasitəsilə özünün təbii resurslarının səmərəli idarə edilməsi və ekoloji məsuliyyət daşıma qabiliyyətini dünyaya nümayiş etdirə biləcəkdir.
Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi, ölkəmizin beynəlxalq səviyyədə iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizəyə verdiyi töhfələrin və fəal rolunun mühüm bir qiymətləndirilməsidir. Bu cür böyük miqyaslı tədbir, Azərbaycanın qlobal iqlim siyasətindəki mövqeyini gücləndirəcək, eyni zamanda regionda və dünyada ekoloji və iqtisadi inkişafın davamlılığını təmin edəcək addımların atılmasına zəmin yaradacaqdır.
Orxan Abdulzadə,
YAP-ın gənc fəalı
