Bakı şəhərinin və onun ətrafında yerləşən ərazilərin nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı, həm şəhər daxilində, həm də şəhər ətrafı bölgələrdə iqtisadi və sosial həyatın yaxşılaşdırılması baxımından çox önəmli məsələdir. Bu, yalnız yol şəbəkəsinin genişləndirilməsi və modernləşdirilməsi ilə məhdudlaşmır, həm də digər nəqliyyat növlərinin (metropolitən, dəmir yolu, avtobus və s.) inteqrasiyasını təmin etməklə əlaqəlidir. Aşağıda bu mövzuda bir neçə əsas aspekti müzakirə edəcəyik.Bakı şəhərində və ətraf ərazilərdə son illərdə yol infrastrukturu sahəsində mühüm inkişaflar həyata keçirilib. Yeni yol kəsişmələri, körpülər, tunellər və müasir avtobus dayanacaqları inşa olunub. Bu layihələr Bakı şəhərində tıxacların azaldılmasına və nəqliyyat axınlarının rahatlaşdırılmasına xidmət edir. Eyni zamanda, ətraf ərazilərə yeni avtomobil yolları çəkilməsi, şəhər və kənd bölgələri arasında əlaqələri gücləndirir.Bununla yanaşı, avtomobil sayının sürətli artımı, şəhərdəki tıxaclar və ətraf ərazilərdəki nəqliyyat problemləri hələ də ciddi məsələlərdir. Belə halların qarşısını almaq üçün əlavə olaraq, zəruri olan parkinq sahələrinin artırılması və avtomobil sayının idarə edilməsi məqsədilə yol infrastrukturu ilə bağlı daha çox islahatlar həyata keçirilməlidir.Bakı şəhərində metropolitən (Bakı Metropoliteni) nəqliyyat sisteminin təkmilləşdirilməsi çox mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Artıq bir neçə yeni xəttin açılması və bu xəttlərin müxtəlif rayonları birləşdirməsi, şəhər içi nəqliyyatı asanlaşdırmışdır. Gələcəkdə metropolitənin genişləndirilməsi, daha çox bölgələri əhatə etməsi və yeni stansiyalarla təmin olunması lazımdır.Bundan başqa, Bakı ilə digər şəhərləri və bölgələri birləşdirən dəmir yolu sisteminin modernləşdirilməsi də vacibdir. Bu, təkcə şəhər daxilində deyil, həm də regionlararası və beynəlxalq əlaqələri gücləndirmək baxımından əhəmiyyətlidir. Məsələn, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti, ticarət və turist daşımalarını asanlaşdırmaq üçün əhəmiyyətli bir layihədir.Bakıda avtobus nəqliyyatı, xüsusilə şəhər daxilində və ətraf bölgələrə xidmət göstərən müntəzəm avtobus xəttləri ilə təchiz olunub. Lakin, avtobusların təkmilləşdirilməsi və yeni avtobus xətlərinin əlavə edilməsi hələ də çox vacibdir. Elektriklə işləyən avtobusların və digər ekoloji cəhətdən təmiz nəqliyyat vasitələrinin istifadəyə verilməsi, şəhərin ətraf mühitinin qorunmasına da xidmət edər.Eyni zamanda, paytaxtla ətraf rayonlar arasında müxtəlif nəqliyyat növlərinin (məsələn, təkcə avtobuslar deyil, həmçinin mikroavtobuslar) inteqrasiyası təmin olunmalıdır. Bu, daha geniş əhali təbəqəsinin nəqliyyata çıxışını asanlaşdıracaqdır.Bakı şəhərinin nəqliyyat infrastrukturunun inkişafında ətraf mühitin qorunmasına da xüsusi diqqət yetirilməlidir. Avtomobillərin və digər nəqliyyat vasitələrinin ekoloji təmiz texnologiyalara keçidi vacibdir. Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin təşviqi, “yaşıl zonalar”ın və velosiped yollarının artırılması, həmçinin ictimai nəqliyyata olan tələbin artırılması kimi addımlar, şəhərin daha yaşıl və davamlı bir məkana çevrilməsinə xidmət edəcək.Yol hərəkəti təhlükəsizliyi Bakı şəhərinin və ətraf ərazilərinin nəqliyyat infrastrukturunun inkişafında mühüm yer tutur. Yeni işıqfor sistemlərinin quraşdırılması, yol nişanlarının yenilənməsi, piyada keçidlərinin daha təhlükəsiz hala gətirilməsi və sürət həddinin tənzimlənməsi kimi tədbirlər yol hərəkəti təhlükəsizliyini artıracaqdır. Həmçinin, sürücülər və sərnişinlər üçün təlimlər təşkil edilməsi, təhlükəsizlik qaydalarının geniş şəkildə tətbiqi də çox vacibdir.Bakı şəhərindəki nəqliyyat infrastrukturunun modernləşdirilməsində rəqəmsal texnologiyalar mühüm rol oynayır. Nəqliyyat sisteminin idarə olunmasında smart texnologiyaların tətbiqi, məsələn, tıxacların və yol vəziyyətinin real vaxtda izlənilməsi, sərnişin axınının düzgün yönləndirilməsi və s., şəhər daxilində nəqliyyatın daha effektiv və asan olmasına kömək edəcəkdir. Həmçinin, ictimai nəqliyyat vasitələrində elektron kart sistemlərinin tətbiqi, ödəmə sistemlərinin sadələşdirilməsi və daha çox interaktiv xidmətlər sərnişinlərin rahatlığını artıracaqdır. Bakı şəhəri və ətraf ərazilərin nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı, təkcə şəhərin daxili həyatını deyil, həm də iqtisadi inkişafı, ətraf mühitin qorunmasını və sosial həyatın yaxşılaşdırılmasını hədəfləyir. Bu sahədə həyata keçiriləcək layihələr, şəhərin sürətli inkişafı ilə uyğun olaraq, əhalinin tələblərinə cavab verən, səmərəli və ekoloji cəhətdən təmiz nəqliyyat sistemləri qurulmasına imkan yaradacaqdır.
Günel Nəsibova,
Yap-ın gənc fəalı
