Hər il Bakıda keçirilən Beynəlxalq Neft-Qaz Sərgisi Azərbaycanın enerji sektorundakı qlobal əhəmiyyətini bir daha nümayiş etdirir. Bu sərgi təkcə texnoloji nailiyyətlərin və sənaye əməkdaşlığının vitrini deyil, həm də ölkənin müstəqil enerji strategiyasının simvoluna çevrilmiş bir tədbirdir. Onun kökləri isə Azərbaycanın müasir tarixində dönüş nöqtəsi olan 1994-cü ilə gedib çıxır.
Azərbaycanın müstəqilliyini yenicə bərpa etdiyi illərdə qarşılaşdığı iqtisadi və siyasi çətinliklər fonunda neft-qaz sahəsi dövlətin dirçəlişi üçün əsas dayaqlardan biri kimi qəbul olunurdu. Məhz bu çətin dövrdə, 1994-cü ilin sentyabr ayında Bakıda ilk dəfə beynəlxalq neft-qaz sərgisi keçirildi. Bu sərgi Azərbaycan üçün sadəcə texnoloji əməkdaşlıq deyil, həm də siyasi iradənin nümayişi idi.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə keçirilən həmin sərgi Azərbaycanın dünya enerji bazarına inteqrasiyasında mühüm rol oynadı. Sərgi başa çatan kimi, 20 sentyabr 1994-cü ildə, dünya enerji tarixində mühüm hadisə kimi dəyərləndirilən “Əsrin müqaviləsi” imzalandı. Bu müqavilə Azərbaycanın Xəzər dənizindəki zəngin neft ehtiyatlarının xarici sərmayədarlarla birlikdə istismarını nəzərdə tuturdu və ölkənin iqtisadi yüksəlişinin təməlini qoydu.
Heydər Əliyev sərginin təşkilində və Azərbaycanın enerji siyasətində qlobal aktora çevrilməsində başlıca fiqur idi. Onun siyasi uzaqgörənliyi və sabitlik siyasəti sayəsində beynəlxalq şirkətlər Azərbaycanın enerji resurslarına sərmayə qoymağa inandılar. Heydər Əliyev həmçinin enerji resurslarını yalnız iqtisadi mənfəət üçün deyil, ölkənin geosiyasi mövqeyinin möhkəmləndirilməsi vasitəsi kimi dəyərləndirirdi.
Hazırda Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bu sərgi yeni mərhələyə qədəm qoyub. Onun təşəbbüsləri ilə Azərbaycan enerji siyasətində yalnız karbohidrogen ixracatçısı deyil, həm də etibarlı tranzit ölkə və enerji təhlükəsizliyinin təminatçısı kimi tanınır. Prezident İlham Əliyevin çıxışları və beynəlxalq forumlarda iştirakı Azərbaycanın enerji siyasətinə yeni baxış – yaşıl enerji, alternativ mənbələr və regional əməkdaşlıq ideyaları gətirir.
İllər keçdikcə bu sərgi yalnız energetika sahəsinin nümayəndələrinin toplaşdığı yer deyil, həm də Azərbaycanın beynəlxalq tərəfdaşlığı, iqtisadi diplomatiyası və sabitlik modelinin nümayiş etdirildiyi siyasi platformaya çevrilmişdir.
1994-cü ildə ilk neft sərgisinin təşkili və “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması Azərbaycanın müasir tarixində dönüş nöqtəsi oldu. Bu prosesin arxasında duran siyasi iradə – Heydər Əliyevin liderliyi və İlham Əliyevin davamlı islahatları – Azərbaycanın bu gün enerji sahəsində nüfuzlu qlobal oyunçuya çevrilməsində həlledici rol oynadı. Beynəlxalq Neft-Qaz Sərgisi bu irsin canlı davamıdır və Azərbaycan üçün strateji gələcəyin mühüm dayağıdır.
İslam Bafadarov,
Yeni Azərbaycan Partiyasının məsləhətçisi
