20 noyabr – Ağdam şəhəri üçün xüsusi və əlamətdar bir gündür. Bu tarix, Ağdamın 1828-ci ildə şəhər statusu almasının ildönümüdür və bu, həm də Azərbaycanın zəngin tarixi və mədəni irsinin bir parçası olaraq şəhərin əhəmiyyətini vurğulayır. Lakin bu gün, yalnız keçmişin xatırlanması ilə bağlı deyil, həm də Ağdamın gələcəyinə ümidlə baxan bir gündür.
2020-ci ilin noyabr ayında Ağdamın işğaldan azad edilməsi ilə başlayan bərpa prosesi, şəhərin yeni həyatını formalaşdırmağın təməlini qoyur. Ağdam, Qarabağ bölgəsinin ən böyük və inkişaf etmiş şəhərlərindən biri olub. XVI əsrdən etibarən şəhər həm iqtisadi, həm də mədəni cəhətdən mühüm bir yer tutub. XIX əsrin ortalarında Ağdamda məktəblər, mədəniyyət ocaqları və ticarət mərkəzləri fəaliyyət göstərirdi. Şəhər, Azərbaycanın mədəni irsinin qorunub saxlanması baxımından önəmli bir mərkəz idi. Onun yaxın ətrafında yerləşən Qarabağ xanlığının təsirində, Ağdam həmçinin dövrün məşhur sənətkarları və alimləri ilə də seçilirdi.
Ağdamın şəhər statusu alması, onun inkişafının təzahürü idi. 20 noyabr 1828-ci il tarixində bu status verildi və bu, Ağdamın əhəmiyyətini bir daha ortaya qoydu. Lakin 1990-cı illərin əvvəllərində Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı şəhər erməni işğalına məruz qaldı və 1993-cü ildə Ağdamın əhalisi sürgün olundu. Şəhər uzun illər boyu xarabalığa döndü, amma Azərbaycanın milli mücadiləsi və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəsi nəticəsində, 2020-ci ilin 20 noyabrında Ağdam işğaldan azad edildi. Ağdamın azad olunması, sadəcə bir şəhərin geri qaytarılması deyil, həm də Azərbaycanın bütün Qarabağ bölgəsindəki tarixi irsin bərpa edilməsi deməkdir. Azərbaycan hökuməti və müxtəlif beynəlxalq qurumlar Ağdamın mədəni və tarixi abidələrinin qorunması və yenidən inşası istiqamətində bir sıra layihələr həyata keçirir. Şəhərin mərkəzi hissələrində dağıdılmış binaların bərpası, infrastrukturun yenilənməsi və yeni yaşayış məskənlərinin inşası işləri sürətləndirilmişdir. Bundan əlavə, Ağdamın gələcəyində mədəniyyət mərkəzi və turizm istiqamətindəki layihələr də önəmli yer tutacaq.
Şəhər, tarixi və mədəni əhəmiyyətini bərpa etdikcə, Azərbaycan xalqının öz köklerine dönməsinin, torpaqlarını geri qaytarmasının və gələcəyə doğru irəliləməsinin bir simvoluna çevriləcəkdir. 20 noyabr, Ağdam şəhəri üçün yalnız tarixi bir gündür, həm də bu şəhərin gələcəyinə dair ümidlərin, bərpa işlərinin və Azərbaycan xalqının birlik və həmrəyliyinin bir təntənəsidir. Ağdam, yalnız keçmişin izlərini deyil, həm də gələcəyin parlaq perspektivlərini özündə birləşdirən bir məkandır. Bu gün, Ağdamın yeni həyatının başlanğıcı olaraq, həm tarixə, həm də gələcəyə olan bağlılığı simvollaşdırır.
Rüstəmov Bəhruz,
YAP-ın fəalı
