Azərbaycan xalqının tarixində faciəli səhifələrdən biri də 1918-ci ilin 31 martında baş verən soyqırımıdır. Bu hadisə təkcə Bakı deyil, Şamaxı, Quba, Qarabağ, Zəngəzur, Naxçıvan və digər bölgələrdə minlərlə günahsız insanın həyatına son qoydu. Erməni daşnak-bolşevik silahlı birləşmələrinin törətdiyi bu qətliamın məqsədi azərbaycanlıları öz doğma torpaqlarından qovmaq, milli kimliyini məhv etmək idi. 1918-ci ilin əvvəllərində Çar Rusiyasının süqutu ilə bölgədə hakimiyyət boşluğu yaranmışdı. Bu fürsətdən istifadə edən erməni millətçi qüvvələri daşnak və bolşeviklərin dəstəyi ilə azərbaycanlılara qarşı kütləvi terror aktları həyata keçirməyə başladılar. Xüsusilə, 1918-ci ilin martında Bakı Kommunasının rəhbərliyi altında erməni silahlıları azərbaycanlı əhaliyə qarşı genişmiqyaslı hücumlara keçdi. Martın son günlərində Bakı və ətraf kəndlərdə minlərlə azərbaycanlı vəhşicəsinə qətlə yetirildi. İnsanlar evlərindən çıxarılaraq küçələrdə güllələnir, diri-diri yandırılırdı. Şamaxı, Quba, Qarabağ və digər bölgələrdə də oxşar faciələr yaşanırdı. Şamaxıda 7 mindən çox dinc sakin, Qubada isə 16 mindən çox insan qətlə yetirilmişdi. Bu hadisələr zamanı yalnız müsəlman azərbaycanlılar deyil, həmçinin digər yerli etnik qruplar da soyqırıma məruz qalmışdı.Sovet hakimiyyəti dövründə bu faciə barədə açıq danışmaq mümkün olmasa da, 1990-cı illərdən sonra aparılan araşdırmalar nəticəsində 31 Mart soyqırımı haqqında geniş məlumatlar ortaya çıxmışdır. 2007-ci ildə Quba şəhərində aşkar olunan kütləvi məzarlıq bu qətliamın miqyasını bir daha sübut etdi.Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin 1998-ci il 26 mart tarixli fərmanı ilə 31 Mart “Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü” elan edilmişdir. Bu tarix hər il ölkə daxilində və beynəlxalq səviyyədə anılır, faciə qurbanları yad edilir.
31 Mart soyqırımı Azərbaycan xalqının yaddaşında dərin iz buraxmış tarixi hadisədir. Bu faciə, xalqımızın milli birliyinin və dövlətçiliyinin əhəmiyyətini bir daha göstərir. Tarixi unutmaq olmaz, çünki keçmişi bilmədən gələcəyə sağlam addım atmaq mümkün deyil. Azərbaycan bu faciəni dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün beynəlxalq səviyyədə çalışmalarını davam etdirməkdədir.
İlham Quliyev
YAP-ın gənc fəalı
