Prezident İlham Əliyev 13 mart 2025-ci ildə keçirilən XII Qlobal Bakı Forumunda “Dünya düzəninin yenidən düşünülməsi: Çağırışların fürsətə çevrilməsi” mövzusunda çıxış edərək, Azərbaycanın 2024-cü ildə COP29-a ev sahibliyi etməsinin əhəmiyyətini və bu tədbirin ölkənin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədəki rolunu vurğuladı.
COP29, 2024-cü ilin noyabr ayında Bakıda keçirildi və bu, Azərbaycan üçün böyük bir beynəlxalq tədbir idi. Konfransda əsas müzakirə mövzuları arasında iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, enerji keçidi və inkişaf etməkdə olan ölkələrə maliyyə dəstəyi məsələləri yer aldı. Əsas nailiyyətlərdən biri, inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə kömək etmək üçün 2035-ci ilə qədər illik 300 milyard dollar məbləğində yeni bir maliyyə hədəfinin müəyyən edilməsi oldu. Lakin, bəzi inkişaf etməkdə olan ölkələr bu məbləği kifayət qədər hesab etmədi və vaxt cədvəlini çox uzun müddətli olaraq tənqid etdilər. Konfransda həmçinin karbon kreditlərinin beynəlxalq ticarətini asanlaşdırmaq və qeyd etmək üçün qaydalar və BMT reyestri təsdiq edildi. Bu addım, iqlim layihələri üçün əhəmiyyətli maliyyə vəsaitlərinin cəlb edilməsinə imkan yaradır. Bununla belə, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə irəliləyişin yavaş olması ilə bağlı narahatlıqlar davam edir, çünki dünya miqyasında ekstremal hava hadisələri artmaqda davam edir.
Azərbaycan suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün tam bərpasına yönəlmiş siyasətini heç bir təzyiq və maneələrə baxmayaraq davam etdirdi və bu məqsədinə nail oldu. 44 günlük Vətən müharibəsi və 2023-cü ilin sentyabrında həyata keçirilən lokal antiterror tədbirləri nəticəsində ölkə öz suverenliyini tam bərpa etdi. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa və ədalətə əsaslanan prinsipial mövqeyinin, qətiyyətli siyasətinin və güclü iradəsinin göstəricisidir. Dövlət başçısının rəhbərliyi ilə həyata keçirilən uğurlu siyasət ölkəmizin milli maraqlarını qorumağa və regionda davamlı sülhün təmin olunmasına yönəlib. Ermənistanın uzun illər davam edən işğalı və təcavüzü nəticəsində Azərbaycan xalqı misilsiz əzab-əziyyətlər çəkib. Mülki insanlara qarşı törədilmiş vəhşiliklər, etnik təmizləmə siyasəti, Xocalı soyqırımı, yüz minlərlə insanın doğma yurdundan məcburi köçkün düşməsi və dağıdılmış şəhərlər, kəndlər unudula bilməz.
Azərbaycan xalqı bu tarixi heç vaxt unutmayacaq və gələcək nəsillərə ötürəcək. Eyni zamanda, dövlətimiz işğaldan azad edilmiş torpaqlarda sürətli bərpa və quruculuq işləri aparır, keçmiş məcburi köçkünlərin öz yurdlarına qayıtmasını təmin edir. Bu, həm haqqın, həm ədalətin bərpasıdır, həm də Azərbaycanın güclü və qalib dövlət olduğunu bütün dünyaya nümayiş etdirir. Əgər Ermənistan bölgədə sülh və sabitliyin bərqərar olmasını istəyirsə, onun Konstitusiyasında Azərbaycana qarşı hər hansı ərazi iddiaları olmamalıdır. Beynəlxalq hüquq normalarına əsasən, dövlətlər bir-birinin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü tanımalı, düşmənçilik siyasətindən imtina etməlidirlər. Azərbaycan dəfələrlə bəyan edib ki, sülh müqaviləsinin imzalanması üçün Ermənistan öz Konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına son qoymalı və bunu rəsmi şəkildə təsdiqləməlidir. Əks halda, bu kimi müddəalar regionda uzunmüddətli sabitliyin təmin edilməsinə mane ola bilər. Əgər Ermənistan həqiqətən sülh istəyirsə, o zaman öz qanunvericiliyini beynəlxalq hüquqa uyğun şəkildə dəyişməli və Azərbaycanla münasibətləri normallaşdırmağa yönəlmiş real addımlar atmalıdır.
Günay Şahverdiyeva,
YAP Xəzər rayon təşkilatının fəalı
